GEMİ KAYNAKLI DENİZ KİRLİLİĞİ NEDİR?

Yıllar içerisinde deniz yolu ile yük, insan ve petrol taşımacılığında hızlı gelişmeler kaydedilmiştir. Saatlerce devam eden ulaşım süreci boyunca gemilerde çeşitli atıklar oluşmaktadır. Bunlar; yağlı balast, sintine, slaç, slop, atık yağ, yük artıkları, evsel nitelikli atıksu (pis su) ve katı atık (çöp)tür.

Söz konusu atıkların atıkların uluslararası kurallara uyulmadan denizlere boşaltılması yada deniz kazaları neticesinde denizlere dökülmesi, denizlerde kirliliğe neden olmaktadır.

Tarihsel süreçte yaşanan çeşitli olaylar ve deniz kazaları neticesinde, gemilerden kaynaklanan deniz kirliliğinin önlenmesi amacıyla çeşitli uluslararası, bölgesel ve yerel sözleşmeler ve mevzuat çalışmaları yapılmıştır.

GEMİLERDEN ATIK ALMA HİZMETİNİN YASAL DAYANAĞI NEDİR?

Türkiye’nin 1990 yılında taraf olduğu Uluslararası MARPOL 73/78 Sözleşmesi “Gemilerden Atık Alınması ve Atıkların Kontrolü Yönetmeliği”, Denizcilik Atıkları Uygulaması Hakkında Genelge ve Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun  7.nci maddesi (i) bendinde yer alan; “Sürdürülebilir kalkınma ilkesine uygun olarak çevrenin, tarım alanlarının ve su havzalarının korunmasını sağlamak; ……..; deniz araçlarının atıklarını toplamak, toplatmak, arıtmak ve bununla ilgili gerekli düzenlemeleri yapmak”  ifadesi, hükümleri çerçevesinde gemi, acenta, liman, tersane, marina ve balıkçı barınaklarının talebi olması halinde ücreti mukabilinde atık alım hizmeti verilmektedir.

  • 13 adet lisanslı atık alım gemisi ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığının ücret tarifesi kapsamında deniz araçlarına atık alım hizmeti verilmektedir.
  • İstanbul genelinde gemilerden MARPOL 73/78 sözleşmesindeki;
  • EK-I kapsamında petrol türevi atıklar (sintine suyu, slop, slaç, kirli balast, atık yağ vb.),
  • EK-IV kapsamında pis su,
  • EK-V kapsamında çöp atıkları ve
  • EK-VI kapsamında ise egzoz gazı temizlenmesinden kaynaklı atıklar ve yük artıkları alınmaktadır.
  • Uluslararası MARPOL 73/78 Sözleşmesi EK-V kapsamında yer alan atıklar, katı atık aktarma istasyonlarına nakledilmektedir.EK-IV kapsamında yer alan atıklar ise İSKİ’ye ait atık su kollektörlerine verilmektedir.
  • EK-I kapsamında yer alan petrol türevi atıklar ise Haydarpaşa’da yer alan, Müdürlüğümüze ait Atık Kabul Tesisi’ne nakledilerek işleme tabi tutulmaktadır.
  • Atık verme talebi olan ilgililer; istac.istanbul web sitesinden detaylı bilgi alabilirler.