Deniz Hizmetleri Şube Müdürlüğü, Köprüler Müdürlüğü ismi ile 1946 yılında kurulmuştur. Müdürlüğün bu dönemdeki faaliyetleri; deniz taşıtlarının Boğaz ve Haliç arasındaki geçişini sağlamak amacıyla Atatürk ve Galata Köprüleri’nin deniz trafiğine açılması ve kapatılması, bu köprülerin bakım onarım hizmetlerinin yapılması ile köprülere ait taşıyıcı dubaların imalatı ve değişimi hizmetleridir.
12 Mayıs 1986 tarih ve 91 sayılı Başkanlık bildirgesi ile Köprüler Müdürlüğü’nün görev-yetki ve personeli Atölyeler Müdürlüğü’ne devredilmiş ve iki Müdürlük birleşerek Atölyeler ve Garajlar Müdürlüğü olarak anılmaya başlanmıştır. Bu dönemde gerçekleştirilen faaliyet kapsamı genişlemiş, yukarıda bahsedilen görevlere ilave olarak, Belediyeye ait araç, gereç ve iş makinelerinin onarılması da Müdürlüğümüz sorumluluğuna dahil olmuş ancak ilerleyen dönemlerde bu hizmet Müdürlüğümüz faaliyet alanından çıkarılmıştır. Atatürk (Unkapanı) ve Yeni Galata Köprülerinin deniz trafiğine açılıp kapatılması ve bakım-onarım faaliyetleri halen Müdürlüğümüzce yapılmaktadır.
ÇEVRE KİRLİLİĞİNİN BÜYÜDÜĞÜ DÖNEMLER…
1980’li yıllarda, İstanbul Boğazı, Marmara Denizi ve Haliç’te deniz yüzeyinde gözlenen atık miktarı oldukça dikkat çekici boyutlara ulaşmıştı. Deniz yüzeyindeki katı atıkların toplanmasıyla ilgili görevli olan kurum ve kuruluşlar mevzuat çerçevesinde belli değil iken, Belediyemizce bu atıkların toplanmasıyla ilgili çalışmaların yapılması kararlaştırılmış ve İstanbul denizlerinde ilk kez 2 tekne ile (Belediye 101 ve Belediye 102) deniz atıklarını temizleme faaliyetleri Müdürlüğümüzce yapılmaya başlanmıştır. Yıllar içerisinde bu hizmette edinilen tecrübelerle, çalışmalarımızı kolaylaştıracak niteliklerde deniz yüzeyi temizleme tekneleri temin etme noktasına ulaşılmıştır.
DENİZDE PETROL SIZINTISI VAR…
1990’lı yılların sonlarına doğru, deniz kazalarıyla ilgili kanuni bir düzenleme henüz yokken, İstanbul Boğazı ve MarmaraDenizi’nden geçen ve demirleyen gemilerden kaynaklanan veya denizdeki gemi kazalarında oluşan petrol ve petrol türevi olan deniz kirliliklerine lojistik destek sağlayarak müdahale edebilmek için Belediyemizce deniz araçları alınmış, yağ temizleyici, bariyer vb. gibi malzemeler temin edilerek pek çok deniz kazasında Müdürlüğümüzce ilk müdahaleler yapılmıştır.
Örneğin; 1998 yılında Haydarpaşa Mendireği açıklarında karaya oturan SALVIA adlı petrol tankeri, yine aynı yıl Zeytinburnu açıklarında batan SEMELE isimli gemi, 1999 yılında kuvvetli lodos sebebiyle karaya oturan ve ortadan ikiye bölünüp bir kısmı karaya oturup diğer kısmı batan VOLGANEFT tankerinden yayılan petrolün deniz yüzeyine yayılmasını engellemek için bu kazalara ilk müdahaleler yapılmış, Müdürlüğümüzce bariyer serme çalışmaları gerçekleştirilmiştir.
Deniz kazalarına müdahale ile ilgili çalışmalar 2005 yılına kadar sürmüştür. 2005 yılında yayınlanan 5312 sayılı Deniz Çevresinin Petrol Ve Diğer Zararlı Maddelerle Kirlenmesinde Acil Durumlarda Müdahale ve Zararların Tazmini Esaslarına Dair Kanunu ile deniz kazalarına müdahale edecek merciiler belirlenmiştir. Şu dönemde, denizde petrol sızıntısına mahal veren bir kaza olması taktirde, ilgili ve yetkili kurumlar tarafından Belediyemize talepte bulunulması halinde, Müdürlüğümüzce lojistik destek sağlanmaktadır.
HALİÇ’TE ÇAMUR ÇIKARMA FAALİYETLERİ…
1990’lı yıllarda, belediyemizin çevre problemlerine gösterdiği duyarlılık sebebi ile (mevzuat olarak doğrudan hüküm yok iken) 1980’li yıllarda başlayıp 1994’ten sonra hız kazanan Haliç’ten çamur çıkarma faaliyetleri, 2004 yılından itibaren Müdürlüğümüzce yapılmaya başlanmış ve halen devam etmektedir. Bu dönemde Haliç’e ek olarak, dere ağızları ve koylarda çamur çıkarma çalışmalarına da başlanmıştır.
KIYI VE DENİZ YÜZEYİ TEMİZLEME HİZMETİ BAŞLIYOR…
İstanbul kıyılarında ve denizlerinde gözlenen atıkların toplanması amacıyla 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun 7. maddesinin (i) fıkrası ve 5872 sayılı Çevre Kanunu’nun 3. Maddesinin (a) ve (b) fıkralarına istinaden 2004 yılında kıyı temizlik ekipleri kurulmuş, deniz yüzeyi temizleme tekneleri ile kıyı ve kıyıya yakın deniz yüzeyindeki katı atıkların toplanması faaliyetlerine başlanmıştır.
GEMİLERİN ATIKLARINI ALIYORUZ…
25682 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Gemilerden Atık Alınması ve Atıkların Kontrolü Yönetmeliği , 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun 7. maddesinin (i) fıkrası, Denizlerin Gemilerden Kirlenmesini Önleme Uluslar arası MARPOL Sözleşmesi (73/78) hükümleri doğrultusunda 2005 yılı itibari ile (mevzuat gereği, deniz araçlarının kendi talepleri olması halinde) gemilerden (sintine, slop, slaç, kirli balast, atık yağ, pis su, çöp gibi) atıkların alınması işlemi Müdürlüğümüzce yapılmaya başlanmıştır. Haydarpaşa’da kurulmuş olan Atık Kabul Tesisi 2006 yılından beri Müdürlüğümüze bağlı olarak hizmet vermektedir. Tesiste MARPOL EK 1’de yer alan (sintine, slop, slaç, kirli balast, atık yağ, vb.) atıkların susuzlaştırılması işlemi gerçekleştirilmektedir.
GEÇİCİ YEDİ EMİN LİMANI KURULUYOR…
İstanbul Valiliği başkanlığında kurulan Komisyonun almış olduğu karar neticesinde, kaçakçılıktan yakalanan deniz araçlarının emniyetli olarak bağlanması/barınması için 2006 yılında Yenikapı’da Geçici Yedi Emin Limanı kurulmuştur.
İşte tüm bu çalışmalarımızla, dünyada içinden deniz geçen tek şehir olma bahtiyarlığına nail olan güzel İstanbul’umuza ve denizine hizmet etme gayreti içerisindeyiz…